خودآسیبی
(بریدگی یا آسیب به خود ویا معیوب سازی توسط فرد به خودش)
خود آسیبی یا صدمه به خود یا خود آزاری زمانی رخ می دهد که فرد عمدا و مکررا بدون هیچ گونه برنامه قبلی به خودش اسیب بزند بی آنکه قصد داشته باشد این این آسیب مهلک و کشنده باشد
روشهای معمول خود آسیبی شامل مواردزیر است
1-بریدگی پوست (جراحتهای پوستی بین 70تا 90 درصد)
2-ضربه به سر بین 21 تا 44 درصد
3- سوختگی بین 15 تا 35 درصد
انواع دیگر روشهای خود آزاری شامل زخمهایی است که منجر به خونریزی شود-مشت زدن به خود یا یک شی- آلوده کردن خود (خود را کثیف کردن)-وارد کردن شی داخل بدن-مصرف نوشیدنی های مضرمثل مواد شیمیایی یا شوینده های مضر) و یا شکستن عمدی استخوان ها. بیشتر افرادی که به خود آزاری دست می زنند و هدف خودکشی ندارند عموما به بیش از یک روش خودآزاری متوسل می شوند .
خودآزاری تا چه اندازه متداول و شایع است؟
تحقیقات نشان می دهد که تقریبا چیزی حدود 4 درصد از افراد بالغ در ایالات متحده دست به خودآزاری می زنند. این درصد حتی در میان نوجوانان با نرخی برار با 15 درصد در سطح بالاتری قرار دارد.مطالعات نشان می دهد که درصد این خودآزاری حتی میان دانش آموزان کالج بیشتر است –نرخی معادل 17 تا 35 درصد .
چرا افراد دست به آسیب خود می زنند؟
افرادی که مرتکب خودآسیبی می شوند عموما می گویند که به نوعی احساس خلا می کنند یا تحت تاثیر انگیزه و یا تهییج و انگیزش (دیگران) هستند –بعضا نمی توانند احساسات خودرا بیان کنند-احساس تنهایی می کنند-توسط دیگران درک نمی شوند- واز ارتباطات نزدیک و صمیمی و یا مسیولیت های دوران بلوغ هراسان هستند. بنابرین خودآزاری و یا آسیب به خود برای این افراد راهی است که به وسیله آن می توانند دردهای خود رو تسکین دهند و یا با احساساتی که بیان آن سخت است کناربیایند. و معمولا بیشتر این خودآزاری ها با قصد ونیت خودکشی نیست و تنها در حد یک آسیب به خوداست. اما تسکین و ارامشی که این افراد افراد با آسیب به خود به دست می آورند موقتی است و این چرخه مخرب خودآزاری اغلب بدون اینکه درمان مناسبی برای انجام پذیرد-بسط و گسترش می یابد. خودآزاری نیز می تواند به منظور نشان دادن کنترل فرد بر اعضای بدنش صورت پذیرد –مادامیکه او نمی تواند هیچ گونه کنترلی بر سایر جوانب زندگیش داشته باشد. بسیاری از افرادی که قسمتهایی از بدنشان را می برند(زخم می کنند) –اغلب ااختلالاتی در خورد و خوراک دارند.
خودآزاری یا آسیب به خود برای نیل به اهداف ذیل صورت می گیرد:
برای تسکین یافتن یا رهایی فرد از احساست یا حالات روحی منفی
برطرف کردن مشکلات درون فردی مثل مسایل فرد با یک دوست یا عشق زندگیش
دست و پنجه نرم کردن با مشکلاتی نظیر خستگی
دست یافتن به یک وضعیت مثبت
علایم هشداردهنده
علایم هشداردهنده ای که ممکن است بیانگر خودآزاری باشد شامل موارد ذیل است:
داشتن یک سری بریدگی ها و یا سوختگی هایی که به طور مکرر اتفاق می افتد و معمولا فرد هیچ گونه توضیحی برای آنها ندارد
عزت نفس پایین
عدم توانایی فرد در دست و پنجه نرم کردن با سختیها و مشکلات
مشکلات فرد در برقراری ارتباط یا اجتناب کردن از ارتباط
و عملکرد ضعیف فرد در محل کار –مدرسه و یا خانه
افرادی که دست به آسیب به خود می زنند ممکن است تلاش کنند که کبودی ها –جای زخم و خراش را با لباس خود پنهان کنند.و شما ممکن است متوجه شوید که لباسی غیر معمول و عجیب پوشیده اند- مثلادر فصل گرم یک لباس استین بلند وشلوار پوشیده اند. و اگر دیگران متوجه علایم آنها بشوند بهانه هایی برای دلیل علایمشان ارایه می دهند (به طور مثال می گویند که از جایی افتاده اند-یا گربه آنها را دچار این زخم و خراش کرده است).
تشخیص
تشخیص فردی که به خودش آسیب می زند تنها می تواند بوسیله یک روان پزشک حرفه ای مجاز(دارای مدرک معتبر) صورت پذیرد. رفتارهای حاکی از خود آزاری می تواند بیانگر بیماریهای روحی و روانی دیگری نظیر اختلالات شخصیتی-( علی الخصوص اختلالات شخصیتی مرزی) –اختلال دوقطبی-(اختلال شیدایی –نوعی از افسردگی است-)-افسردگی شدید –اختلال اضطراب-( به خصوص اختلال وسواس ) و اختلال روان پریشی نظیر اسکیزوفرنی باشد .
معیارهای تشخیص خود ازاری بدون نیت خودکشی
-اگردر سال گذشته- فرد به طور متوسط بدون قصد خودکشی - به دفعات 5 بار یا بیشتر عمدا در قسمتهایی از سطح پوست بدنش به خود آسیب زده باشد به طوری که اسیب دربدن فرد موردانتظار وقابل شناسایی باشد
شخص بنا به یکی از دلایل ذیل به خود آسیب می زند:
1-برای رهایی از افکار و احساست منفی
2-برای غلبه بر مشکلات درونی
3-دستیابی به احساسات مثبت
-قبل از عمل خودآزاری فرد یکی از موارد ذیل را تجربه می کند
1-مشکلات درون شخصیتی و احساسات منفی شامل افسردگی و اضطراب
2-دل مشغولی در خصوص آزار و اسیبی که می خواهد به خود وارد کند که واقعا فکر نکردن به آن اجتناب ناپذیر است
3-یک وسوسه دایم برای انجام عمل خود آزاری
این رفتار(خودآسیبی) توسط جامعه پذیرفته نمی شود.(رفتارهایی مانند سوراخ کردن قسمتی از بدن و اویزان کردن حلقه یا نگین در آن قسمتها-خالکوبی کردن-پوست دور ناخن رو جویدن-و گاز گرفتن جز علایم اسیب به خود(خود آسیبی) محسوب نمی شوند.)
-فردا به گونه ای خاص به خاطر خود اسیبی مضطرب است
-این رفتار نمی تواند با سایر شرایط پزشکی-رشدی و روحی –روانی قابل توضیح و توجیه نیست
خود آسیبی و خودکشی
رابطه میان خود آسیبی و خودکشی پیچیده است.مادامیکه افراد با نیت آسیب به خود- بدون قصد خودکشی دست به ازار فیزیکی خود می زنند-ممکن است اسیب و صدمه ای بیش از آنچه انتظار داشته اند ببینند-که ممکن است منجر به مسایل بغرنج پزشکی و یا حتی مرگ شود.در موارد خودآسیبی های شدید و مزمن فرد حتی ممکن است خودش از اینکه کنترلی بررفتارش(خود آسیبی) ندارد مستاصل شود چرا که این رفتار بسیار اعتیادآور است که تکرار آن حتی ممکن است فرد را به سمت خودکشی سوق دهد.
درمان
اگر کسی علایم و نشانه های اسیب به خود را نشان می دهد- مشورت با یک متخصص حرفه ای در این خصوص ضروری است. در گام اول- یک ارزیابی اولیه در خصوص این رفتار و البته در پی آن یک دوره درمان برای معالجه این رفتار توصیه می شود تا این چرخه مخرب را از ادامه بازدارد-
گزینه های درمان خود اسیبی شامل درمانهای سرپایی (بدون نیاز به بستری شدن- درمانهای نیمه بستری-6 تا 12 ساعت در طی روز- وبستری کامل وبرخورداری از خدمات بیمارستان است. زمانی که رفتار در زندگی روزمره ما نظیر شغل-ارتباطات ما تداخل ایجاد می کند و یا زندگی و سلامتی مارا تهدید می کندیک برنامه درمانی خاص همراه بایک شخص با تجربه برای معالجه این رفتارتوصیه می شود.
درمان موثر و کارامد برای خودآسیبی معمولا در بیشتر مواقع ترکیبی از دارو –درمانهای رفتاری-شناختی- درمانهای درون شخصیتی توام با سایر خدمات درمانی در صورت لزوم می باشد.
-دارو گرفتن در اغلب موارد برای مدیریت و کنترل افسردگی –اضطراب- رفتارهی وسواس گونه و افکار رقابت جویانه که ممکن است همرا با خود اسیبی باشد موثراست.
-درمانهای رفتاری-شناختی به اشخاص کمک می کندتا افکار و رفتارهای مخرب خود را شناسایی کنند. تعهدات(قرارداد؟)-مجلات- گزارشات رفتاری ابزارهای موثری برای بدست آوردن کنترل مجدد شخص بر رفتار و عملکردش است.
-درمانهای درون فردی(درون شخصیتی) به اشخاص کمک می کندکه بینش-بصیرت و مهارت لازم را برای توسعه و حفظ ارتباطاتشان به دست آورند.
روشهای موفق درمان با نشانه های زیر مشخص می شوند:
-حضور فعال و تعهد افراد به دوره درمان.
-برنامه های مراقبتی بعد از درمان-با حمایت از اشخاص که به آنها کمک کند تا بتوانند مهارتها ورفتارهای خود- مدیریتی را فراگیرند.
همکاری متقابل میان تمام افراد حرفه ای در این پروسه( چه تیم پزشکی و چه سایرین.
